Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2011

Μέρος 22


Ο Σεφάκας έχων σταθεράν απόφασιν να εναντιωθεί εις τον
Καραϊσκάκην διά τα γεννήματα και έχων ανάγκην υποστηρίξεως, αφ'
ού ματαίως εζήτησε την συνδρομήν πολλών στρατηγών και
αξιωματικών εκ των μετά του Καραϊσκάκη, κατώρθωσε να επιτύχη
τούτο από τους Σουλιώτας αρχηγούς· οι αρχηγοί ούτοι και προ
πάντων ο Λάμπρος Βέικος, ο οποίος εθεωρείτο κατ' εκείνην την
εποχήν ως ψυχή αυτού του σώματος, ενηγκαλίσθησαν προθύμως του
Σεφάκα το πρόβλημα και αντέστησαν προφανώς εις τον Καραϊσκάκην.
Ο Σεφάκας διά να κάμη στερεωτέρας τας μετ' αυτών σχέσεις του,
τους επροσκάλεσεν εις Αρτοτίναν, όπου είχε την κατοικίαν του,
και παρεκάλεσε τον Λάμπρον Βέικον διά να γένη ανάδοχος του
νεογεννήτου τέκνου του. Ενώ λοιπόν αυτοί ενησχολούντο εις
ταύτα, ο Καραϊσκάκης σκοπεύων να μεταβή εις τα μέρη της
Λεβαδείας, απεφάσισε να συστήση στρατόπεδα εις τα πέριξ της
Ναυπάκτου διά να προφυλάξη τας επαναστατημένες επαρχίας.
Διώρισε λοιπόν τον μεν Γιώτην Δαγκλήν εις Βελβίτζενα, τον δε
Γιαννούσην εις Παλαιοξάρι· έστειλε συγχρόνως και τον Δήμον
Τζέλιον εις Λεσίνι διά να πιάση αυτήν την νήσον και να την κάμη
κέντρον τρόπον τινά των κατά την Δυτικήν Ελλάδα κινημάτων.
Αυτός δε εφοδιάσας το στράτευμα με τροφάς τας οποίας έλαβεν από
τας αποθήκας του Σεφάκα, εκίνησε διά της ποταμιάς Λιδωρικίου
προς Μαυρολιθάρι, ειδοποιήσας συγχρόνως και τους Σουλιώτας
αρχηγούς διά να συνακολουθήσωσιν. Αλλ' αυτοί δεν ηθέλησαν να
έλθωσιν ομού με αυτόν· μετέβησαν δε κατ' ευθείαν εις Σάλωνα.

Ο Καραϊσκάκης απεφάσισε να διαβή πλησίον της επαρχίας Νέων
Πατρών με την ελπίδα να δυνηθή να λάβη τροφάς από αυτήν· είχε
δε γράψει προς τους κατοίκους αυτής, ότι αν δεν ήθελον
προμηθεύσει τροφάς εις το στρατόπεδον, ήθελε κινηθή κατ' αυτών.
Οι Τούρκοι ήσαν αδύνατοι κατ' εκείνην την εποχήν και ήθελεν
επιτύχει να τους διώξη, αν ήθελε κάμει κίνημα κατ' αυτών·
επειδή όμως είχε προσκληθή παρά της Διοικήσεως διά να μεταβή
εις την Αττικήν, όπου εκινδύνευεν η Ακρόπολις, δεν έκρινε
συμφέρον να βραδύνη περιπλεκόμενος εις τοιούτον σημαντικόν
επιχείρημα. Όθεν αφήσας ένα επιστάτην εις Λάζον διά να λάβη τας
παρά των κατοίκων της επαρχίας ταύτης διά συγκαταθέσεως των
Τούρκων αποστελλομένας τροφάς και να τας εναποθέση διά
μελλούσας χρείας, αυτός διέβη από το Μαυρολιθάρι και έφθασε την
δεκάτην ογδόην του ιδίου μηνός εις Βελίτζαν. Καθ' οδόν είχε
μάθει ότι οι εις Τουρκοχώριον εστρατοπεδευμένοι εχθροί είχον
αναχωρήσει. Υποπτεύων λοιπόν μήπως διά της Γραβιάς υπάγουν εις
βοήθειάν των εις Σάλωνα πολιορκουμένων, επετάχυνε την
οδοιπορίαν του προς την Γραβιάν διαβαίνων όμως από το μέρος
τούτο εβεβαιώθη ότι οι εχθροί δεν επέρασαν εις Σάλωνα. Όταν
τέλος έφθασεν εις Βελίτζαν, εβεβαιώθη θετικώς ότι οι εχθροί
επήγαν εις Δίστομον, όντες έως τέσσαρες χιλιάδες τον αριθμόν
και έχοντες επί κεφαλής τον Ομέρ πασάν.

Ο Καραϊσκάκης υποπτεύων μήπως συμβή τι απευκταίον εις τους εις
Δίστομον, όντας ολίγους ως προς τοιαύτην εχθρικήν δύναμιν,
απεφάσισε να υπάγη εις βοήθειάν των αμέσως· εσχεδίασεν όμως να
πράξη και καθ' οδόν κανέν αξιόλογον έργον. Απέστειλε λοιπόν
πεζοδρόμον (εις τον οποίον υπεσχέθη πλουσίαν αμοιβήν, αν εν
καιρώ εκπληρώση τα παραγγελλόμενα) διά να ειδοποιήση, τους εις
Δίστομον Έλληνας ότι έμελλεν εκείνην την νύκτα να υπάγη εις
βοήθειάν των και ότι έμελλε να επιπέση εις το εχθρικόν
στρατόπεδον. Παρεκινούσε δε και αυτούς να μένωσιν άγρυπνοι και
να ήναι έτοιμοι ώστε, άμα ακούσωσι την συμπλοκήν, να εξέλθωσιν
από τας οικίας κατά των εχθρών. Περί την δεκάτην ώραν της
ημέρας εκίνησεν από Βελίτζαν με τετρακοσίους στρατιώτας και
αξιωματικούς. Ήσαν δε όλοι πεζοί κατά παραγγελίαν του αρχηγού,
και τούτο διά να μην εννοηθώσιν από τους εις Δαύλειαν
στρατοπεδεύοντας εχθρούς, όθεν αναγκαίως έπρεπε να διαβώσι· δεν
ηθέλησεν ουδέ ο ίδιος να λάβη ίππον, μ' όλον ότι όλοι τον
παρεκίνησαν επιμόνως. Διά το βαθύ της νυκτός σκότος, διά την
ανωμαλίαν των δρόμων και διά τας πολλάς περιστροφάς, μόλις δυο
ώρας πριν εξημερώση επλησίασαν εις το εχθρικόν στρατόπεδον,
χωρίς να εννοηθώσι διόλου από τους φύλακας, και εμβαίνουν εις
αυτό φωνάζοντες και τουφεκίζοντες. Αλλ' επειδή δεν είδον να
γένη ταυτοχρόνως κανέν κίνημα και από τους εις Δίστομον κατά
την παραγγελίαν του Καραϊσκάκη, δεν επέμειναν εις μάχην, αλλά
διαβάντες διά μέσου των σκηνών του εχθρού τουφεκίζοντες,
έφθασαν εις Δίστομον. Οι εχθροί δεν ετόλμησαν να εξέλθωσι κατ'
αυτών, περιωρίσθησαν δε μόνον εις το να φωνάζωσι και να
τουφεκίζωσι από τας σκηνάς των. Από τους Έλληνας εφονεύθησαν
μόνον δύο και αιχμαλωτίσθη είς, των δε εχθρών η ζημία κυρίως
μεν δεν έγεινε γνωστή, πιθανολογείται όμως να ήτον όχι μικρά.
Οι εις Δίστομον δεν εκινήθησαν κατά του εχθρικού στρατοπέδου,
διότι ο πεζοδρόμος δεν υπήγεν εν καιρώ να τους γνωστοποιήση την
παραγγελίαν του Καραϊσκάκη· ελυπήθησαν μεγάλως διότι δεν
ηδυνήθησαν να συμπράξωσιν εις έν σχέδιον, το οποίον έμελλεν
ίσως να επιφέρη τον όλεθρον του εχθρού. Ο Ομέρ πασσάς, αρχηγός
των Τούρκων εις την εκστρατείαν ταύτην, τόσον εξεπλάγη διά την
αιφνίδιον παρουσίαν του Καραϊσκάκη και διά το τόσον τολμηρόν
τούτο επιχείρημα, ώστε την επομένην ημέραν τους μεν στρατιώτας,
τους όντας εις νυκτερινήν φυλακήν, απεκεφάλισε διότι δεν
ενόησαν την διάβασιν των Ελλήνων, εις δε τας θέσεις του ωχυρώθη
καλλίτερον και συγχρόνως έστειλε και διά νέαν βοήθειαν, ως από
αυτομόλους εγένετο φανερόν.

Ενταύθα ας οπισθοδρομήσωμεν ολίγον διά να αναφέρωμεν τι έπραξεν
ο Ομέρ πασάς, άμα έφθασεν εις Δίστομον, και πώς τον αντέκρουσαν
οι φυλάττοντες ταύτην την θέσιν Έλληνες. Ο Ομέρ πασάς διωρίσθη
να υπάγη να λύση την πολιορκίαν Σαλώνων, αλλ' επειδή δεν ετόλμα
να εισβάλη εις ταύτην την επαρχίαν, αφίνων τρόπον τινά εις τα
οπίσθιά του τους εις Δίστομον Έλληνας, απεφάσισε να κινηθή
πρώτον κατ' αυτών διά να τους καταστρέψη και να κάμη ασφαλή την
διάβασιν του. Ετοιμάσας λοιπόν τας δυνάμεις του μετέβη την
δεκάτην έκτην του Ιανουαρίου εις Δίστομον, πλησίον του οποίου
και εστρατοπέδευσε. Θέλων δε να δοκιμάση τας δυνάμεις των
Ελλήνων και να οδηγηθή επομένως εις την οποίαν εμελέτα να κάμη
επίθεσιν, έπεμψεν έν σώμα πεζών και ιππέων διά να ακροβολισθή
με αυτούς. Ιδών δε ότι αι δυνάμεις ήσαν ολιγώταται, απεφάσισε
να κάμη την επομένην ημέραν γενικήν εις το χωρίον έφοδον.

Άμα ανέτειλεν ο ήλιος, ήρχισεν ο κανονοβολισμός· έν μέγα
κανόνιον, τοποθετημένον ολίγον μακρύτερον βολής τουφεκίου από
το χωρίον, διευθύνετο ως επί το πλείστον εις τον κατά πρόσωπον
του χωρίου τότε νεωστί κατασκευασθέντα πύργον. Αφ' ού έγεινεν
ικανή βλάβη τόσον εις αυτόν, καθώς και εις άλλας τινάς οικίας,
εδόθη το σημείον της εφόδου. Όλοι οι εχθροί αλαλάζοντες και
τουφεκίζοντες επιπίπτουν εις το χωρίον από τρία διάφορα μέρη·
από μεν τα δεξιά οι Αλβανοί, έχοντες επί κεφαλής τον
Καρεμφίλμπεην, αδελφόν του εις Αράχωβαν φονευθέντος
Μουσταφάμπεη, από δε τα αριστερά οι Γκέκηδες υπό τον Οσμάν
πασάν, κατά πρόσωπον δε αυτός ο Ομέρ πασάς με τους
Χαλντούπηδες. Όλοι εισήλθον ταυτοχρόνως εις το χωρίον και
εκυρίευσαν τας πλειοτέρας οικίας, τας οποίας δεν εδύναντο να
κατέχωσιν οι Έλληνες, ως όντες ολίγοι. Εφώρμησαν έπειτα και εις
εκείνας, εις τας οποίας ήσαν κλεισμένοι οι Έλληνες, ώστε
κατήντησαν εις μερικάς ν' αποσπώσι τα ξύλα της στέγης και να
κρημνίζωσι τας κεραμίδας. Από τους φυλάττοντας την επί του
λόφου εκκλησίαν Έλληνας (επειδή δεν επήγαν κατ' αυτών εχθροί)
κατέβησαν μερικοί προς βοήθειαν των πολεμούντων εις τας οικίας.
Συνέβη ταυτοχρόνως να φονευθή και είς σημαντικός Τούρκος από
τους κατά πρόσωπον προσβαλόντας, ώστε είτε διά το έν, είτε διά
το άλλο συμβεβηκός δειλιάσαντες οι εχθροί ετράπησαν εις φυγήν,
και οι Έλληνες εξελθόντες από τας οικίας τούς κατεδίωξαν ολίγα
βήματα προς το στρατόπεδόν των· δεν επρόλαβον όμως να φύγωσι
συγχρόνως και οι από τα δεξιά προσβαλόντες και διά τούτο, ως
μείναντες ύστεροι, εζημιώθησαν περισσότερον από τους λοιπούς.
Περί το εσπέρας έφθασεν από Σάλωνα και ο Γεώργιος Δράκος, ο
οποίος ορμήσας αμέσως κατά των υπό τον Καρεμφίλμπεην Αλβανών,
τοποθετημένων επί του προς τα δεξιά του Διστόμου λόφου, τους
ηνάγκασε να φύγωσι και να τοποθετηθώσι πλησίον του στρατοπέδου
των. Εις ταύτην την μάχην οι φονευμένοι των εχθρών ήσαν πολλοί,
αλλά τους μεν πεσόντας εις την έφοδον τους έλαβον οι εχθροί και
τους μετεκόμισαν εις το στρατόπεδόν των, όσοι δε πεσόντες περί
το χωρίον εγυμνώθησαν από τους Έλληνας ήσαν υπέρ τους
ογδοήκοντα· από δε τους Έλληνας εφονεύθησαν δύω και επληγώθησαν
οκτώ, μεταξύ των οποίων και ο Νικόλαος Μπότζαρης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου